Sevgili Arkadaşlar,

Öğrencilerin okul başarılarının düşük olmasının önemli nedenlerinden birisi de verimli ders çalışma yollarını bilmemeleri ya da bu konuda yanlış alışkanlıklara sahip olmalarıdır. Verimli ders çalışma alışkanlığı, erken yaşlarda kazanılan ve bireyin tüm yaşamındaki başarısını etkileyen bir süreçtir.

Verimli ders çalışmak, masanın başına oturup saatlerce kalkmadan ders çalışmak demek değildir. Programlı ve düzenli çalışmak, okuduğundan, çalıştığını anlamak demektir. Etkili öğrenmenin ön koşulu, öncelikle bireyin zamanını planlayabilmeyi öğrenmesidir. Birçok öğrenci, zamanını planlayamadığı için akademik başarısızlık yaşar. Ders çalışırken öğrenmenin ön şartlarını gerçekleştirdiğiniz ölçüde başarılı olursunuz. Etkili bir öğrenme, dikkatin çalışılan konuya çekilmiş olmasını öngörür. Öğrencinin dikkatini konu üzerinde toplamadan çalışmada direnmesi, boşuna zaman yitirmekten başka bir şey değildir. Bu tür bir çalışma anlayışı verimli olmadığı gibi aynı zamanda, öğrencide ders çalışmaya karşı genel bir isteksizlik, ilgisizlik, hoşnutsuzluk ve bıkkınlık duygusunun ortaya çıkmasına neden olur.

Verimli Bir Çalışma Nasıl Olmalıdır?     

1.Çalışma Öncesinde, Çalışma Amacınızı ve Çalışma Sonunda Gerçekleştirebileceğiniz Hedefinizi Saptayınız.

Kendinize "ben bu çalışmayı neden yapacağım?" diye sorarak, o çalışmanın amacını belirleyiniz. Amaçlar, motivasyon için temel oluşturur ve davranışı yönlendirir. Öğrencinin kendisine ait bir sebebi yoksa yeterince verimli çalışamaz. Çalışmaya geçmeden önce kendinize erişilebilir bir hedef seçiniz ve bu hedefi gerçekleştirmeden bırakmayınız. Hedef saptamak, örneğin:"Bu akşam İngilizceden zamirlerle ilgili 50 soru çözeceğim, birinci bölümden ikinci bölüme kadar ki yeri bu akşam özetleyeceğim." biçiminde hedef saptanabilir.

2.Hangi Dersi, Ne zaman, Nerede ve Nasıl Çalışacağınıza Karar Verin.

Hangi ders daha önce çalışılacak? Çalışılacak ders için hangi yöntemler kullanılacak? Çalışmada kullanılacak araç, gereçler nelerdir? Vs. türdeki soruların yanıtlarını vermeden çalışmaya başlamamak gerekir.ve çalışmaya sevdiğiniz dersten başlayın. (okuyun, altını çizin, not alın, işaret koyun, problemi çözün..)

3.Fiziksel Çevrenizi Düzenleyin.

Çalışma masası hemen camın yanında olmamalıdır. Gün ışığının karşıdan gelmesine dikkat edilmelidir. Böylece ders çalışan kişinin gölgesi çalışma masasının üzerine düşmemiş olur. Çalışma odası iyi havalandırılmalıdır. Çünkü havadaki oksijenin azalması, gerginliğe yol açar. Çalışma sandalyesi çok fazla rahat olmamalıdır. Gevşemeye yol açmaması önemlidir. Çalışma odası sessiz olmalıdır. Diğer bir nokta herkes kendisine ait bir odaya sahip olmayabilir. O zaman bir çalışma köşesi düzenlemek yerinde olacaktır. Bir çalışma köşesi, üzerinde yazı yazılabilecek bir masayı ve yanında çalışma sırasında el altında bulunması gerekli olan kitapların, notların,  kağıtların, kalemlerin konulabileceği bir ilave alandan oluşur. Şunu bilmek gerekir ki bütün çalışma faaliyetleri çalışma masasında ve sandalyede yapılmalıdır. Çalışma masasının her çalışmadan sonra düzenlenmesi, bir sonraki çalışmaya başlamayı kolaylaştırır.

4. Sistemli Çalışınız

Bundan kastedilen planlı çalışmaktır. Ders çalışmayı her zaman günün aynı saatlerinde ve aynı yerde sürdürünüz. Çalışma saatlerini arkadaşlarınızla meşgul olduğunuz saatlere denk getirmeyiniz. Sürekli aynı saatlerde çalışıyor olmayı alışkanlık haline getiriniz.

5.Çalışmaya planladığınız gibi zaman yitirmeden hemen geçiniz.

Çalışma zamanı geldiğinde "10 dk. daha dinleneyim" , "biraz daha televizyon izleyeyim" ya da "arkadaşlarımla sohbet edeyim" türündeki düşüncelerle kendinizi oyalamayın. Planladığınız saatte canınız ders çalışmak istemese bile, kendinizi çalışmaya zorlayın. Bunun için, kolaydan zora, doğru bir çalışma yolu izlemek ve çalışma tekniği olarak örneğin okumak yerine yazarak çalışmak dikkatin toplanmasına yardımcı olacaktır. 

6.Çalışmaya geçmeden önce yeterince dinleniniz.

Yorgun olan bireyin öncelikli ihtiyacı dinlenmedir. Eğer yorgun bir şekilde ders çalışılmaya başlanırsa verimli çalışılmamış olacağı gibi tekrarları halinde dersten sıkılma, dikkatin sürekli başka yerlere kayması, anlayamadığını düşünme gibi durumlara da neden olabilir.

7.Dikkatinizi arttırmak için serbest zaman uğraşlarından yararlanınız.

Bulmaca çözümleri, matematik bilmeceleri, satranç gibi zihinsel etkinlik gerektiren oyunlar dikkatin daha kolay toplanmasını sağlamaya yardımcı olacaktır. Ve mutlaka kitap okumak...

8. Ders çalışırken dikkatinizi dağıtacak her türlü etkenden uzak durunuz.

Örneğin ders çalışırken bir şeyler atıştırmaktan ya da yemek yemekten, müzik dinlemekten, televizyon seyretmekten, bilgisayarla uğraşmaktan kaçınınız. Yapılan araştırmalara göre insan beyni aynı anda birçok uyaranı alabiliyor ancak dikkatini bir tek noktaya odaklayabiliyor. Bu sebeple insanın hem müzik dinleyip, hem de ders çalışması mümkün değildir. İnsan ya müzik dinler, ya ders çalışır. Önerilen müzik ya da televizyonu ders çalışırken dinlemek-izlemek değil, ders sonrası müzik dinlemeyi, tv izlemeyi veya bilgisayar kullanmayı bir ödül olarak kendinize vermektir. Ders çalıştığınız anda; zihninizi meşgul eden farklı şeyler oluyorsa kendi kendinize şunu tekrar edin: "Şu anda yapmam gereken ders çalışmak, bu sorunları daha sonra düşüneceğim"...

9.Gerektiği zaman "hayır" demeyi de bilmelisiniz.

Ders çalışmanız gerektiği zamanlarda arkadaşlarınızın organizasyonlarına hayır diyebilmelisiniz. Birlikte olduğunuz kişiler sizi yukarı çekmiyorsa muhtemelen aşağı doğru çekecektir, buna dikkat ediniz. "Hayır" diyebilmek bazen kolay değildir, ama durumunuzu dikkate alarak arkadaşlarınıza net bir şekilde hayır diyebilmek siz ve geleceğiniz açısından daha önemlidir. Bu noktada birbirinizi olumlu şekilde etkilemeli desteklemelisiniz.

11.Test Çözün:

Testin amacı bilginin öğrenilip öğrenmediğini kontrol etmektir. Konu iyice anlaşıldıktan sonra, konu ile ilgili testlerin çözümüne geçin, mümkün olduğunca farklı kaynaklardan faydalanın. Testte yaptığınız yanlışları mutlaka kontrol edin ve doğrusunu öğrenin, cevabı olmayan testleri çözmeyin. Eğer bir testte hata sayınız fazla ise, o konu anlaşılmamış demektir, hemen konuya geri dönün ve tekrar çalışın. Özellikle deneme sınavlarında gerçek bir sınavmış gibi davranın sınavı iyi planlayın.

10.ÖZET OLARAK:

Dersi derste dinlemeye ve anlamaya dikkat edin, hedefinizi belirleyin, zamanınızı planlayın, odaklanın dikkatinizi toplayın, çalışma ortamınızı düzenleyin, mutlaka tekrar edin günlük, haftalık ve aylık tekrarlarda bulunun, konular iyice anlaşıldıktan sonra sürekli ve bol bol test çözün, elinizden gelenin en iyisini yapın ve kendinize güvenin.

"Gideceğiniz Yeri Bilmiyorsanız, Vardığınız Yerin Önemi Yoktur" P. Drucker

                                                         Tarhan YAPRAK    

                                                         Prof Dr Fuat Sezgin Fen Lisesi

                                                    Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Servisi